ĐKVĐ Tây Ban Nha, 4 năm sau: Lão hóa, cùn mòn & giảm động lực

(Thethaovanhoa.vn) - Ở Nam Phi 4 năm trước, phần lớn các đối thủ đều sợ khi gặp Tây Ban Nha. Giờ thì khác. Khi tiki-taka không còn là vũ khí siêu đẳng, đặc biệt làđội hình bị lão hóa, không còn ai sợ “La Roja”.

So với thời điểm đăng quang World Cup 2010 và EURO 2012, đây là lúc đội bóng của Vicente Del Bosque bị đánh giá yếu nhất.

4 năm trước, 4 năm sau

World Cup 2014 là giải đấu với xu thế trẻ hóa của rất nhiều đội tuyển, nhưng không phải tất cả. Tây Ban Nha là một trong những đội bóng đến Brazil với đội hình cũ kỹ nhất. Cụ thể, đội quân của Del Bosque có tuổi trung bình tính đến thời điểm này, là 28,3.

Đến Brazil, TBN mang theo 16 tuyển thủ đã từng chạm tay vào chiếc cúp vàng trên đất Nam Phi 4 năm trước - một con số cho thấy rõ sự thiếu đổi mới. Ít nhất, 8 người đá trận chung kết trước gần 85.000 khán giả trên sân Soccer City vẫn đang là trụ cột không thể thiếu trong chiến thuật của Del Bosque. Họ là Casillas, Ramos, Pique, Busquets, Alonso, Xavi, Iniesta và Pedro. Villa vẫn là một nhân tố thường xuyên. Chỉ Puyol và Capdevila là nghỉ hưu.

Một so sánh để thấy rõ sự tương phản: đối thủ của TBN trong trận chung kết 4 năm trước, và cũng là đối thủ của họ trận mở màn sau một ngày nữa - Hà Lan - có đến 16 sự thay đổi. Chỉ 7 cầu thủ Hà Lan từng có mặt ở Nam Phi 4 năm trước được Louis van Gaal tin tưởng.

Lối chơi đã “cùn”

Khi TBN chiến thắng EURO 2008 cũng là lúc thế giới nhìn họ với cặp mắt khác. Đó là một nhà vô địch đích thực, chứ không còn là ông vua của các kỳ vòng loại. Luis Aragones chia tay, Del Bosque xuất hiện, và “La Roja” tiếp tục sự thống trị.

Vũ khí quan trọng của họ là tiki-taka, thứ bóng đá mà Barca đá nhuần nhuyễn với Pep Guardiola. Đây là sự tiến hóa của bóng đá tấn công tổng lực mà người Hà Lan trình diễn ở những năm 1970. Johan Cruyff là cầu nối, để Pep triển khai nó với Barca. Del Bosque đã “vay mượn” tiki-taka, với trụ cột là các cầu thủ Barca, nhờ đó giành World Cup 2010 và EURO 2012.

Tiki-taka tạo sức hút rất lớn trên toàn thế giới. Barca và TBN trở thành thứ gì đó đáng sợ. Tiki-taka rất đề cao việc cầm bóng, và ru ngủ đối phương trước khi tung những đòn kết liễu.

Vấn đề, tiki-taka chỉ có thế. Các đối thủ không còn ngủ khi gặp lối chơi này. Trái lại, người ta tỉnh táo hơn khi đụng tiki-taka. Barca bị đánh những đòn đau mùa giải vừa qua chính là bài học. Các đối thủ không co cụm nữa, mà đánh trực diện trên khắp mặt sân bằng lối chơi thể lực. Tiki-taka bây giờ nghĩa là cầm bóng chuyền qua chuyền lại, rồi… hết giờ.

Nhưng vấn đề không hoàn toàn do tiki-taka. Barca thua, vì những con người vận hành tiki-taka đã không còn sung mãn. Họ đã già đi rất nhiều, và tất nhiên kéo theo việc suy giảm cảm giác bóng. Chưa kể, khát vọng cũng mất đi theo thời gian.

Del Bosque thay đổi được gì?

Tiki-taka không chết nếu được làm mới. Pep từng yêu cầu cách mạng, trước khi ông rời Barca. Mùa giải vừa qua, Bayern thua nặng nề trước Real Madrid, nhưng nhìn chung vẫn là mùa giải thành công của Pep. Ông mới chỉ bắt đầu “truyền bá” tiki-taka, và phải có thời gian để mọi thứ đi vào quỹ đạo.

Bài học từ Barca và từ Pep có giúp được gì cho Del Bosque? Có rất nhiều bài báo phân tích TBN sẽ không thể bảo vệ thành công ngai vàng. Đây chính là lúc Del Bosque thể hiện hơn nữa sự vĩ đại của mình. Đồng ý là Del Bosque từng “vay mượn” Barca của Pep, nhưng ông làm mới khá nhiều. Đó là sự kết hợp Alonso, với những đường bóng dài, vào tiki-taka; hay dùng Torres như trung phong cắm mà Barca thiếu.

Một TBN cũ kỹ được làm mới với Diego Costa, cùng sự linh hoạt giữa nhiều sơ đồ, 4-3-3 và 4-1-4-1. Sau 4 năm, đúng là TBN đã lão hóa trên nền tiki-taka, nhưng họ vẫn là thách thức lớn cho chức VĐTG.

Ngọc Huy
Thể thao & Văn hóa