Từ triệu phú Đô-la phải ra nước ngoài rửa bát kiếm sống chỉ sau một đêm, tôi nhận ra bài học cay đắng ở tuổi 30: ‘Không có tiền, nói gì cũng vô nghĩa!’

Thực tế, nghèo thì có ở đầu đường cũng chẳng ai quan tâm, giàu dù ở nơi thâm sâu cùng cốc cũng có người thăm hỏi.

Tên tôi là Dan (SN 1970) ở Thẩm Dương, Liêu Ninh. Vào thời điểm đó, nền kinh tế vẫn còn tương đối lạc hậu, những hộ gia đình có 10 nghìn tệ là rất hiếm, ở làng chúng tôi, 1 nghìn tệ đã được coi là người giàu nhất. 

Chịu ảnh hưởng của cha mẹ, tôi đã có đầu óc kinh doanh từ khi còn nhỏ. Cha tôi là một thợ mộc trong làng, ông ấy rất giỏi và có thể làm được tất cả các loại đồ đạc. Mẹ tôi là kiểu người làm được mọi việc, một người làm đồ đạc, một người bán đồ đạc, họ hợp tác rất ăn ý. Sau đó, cả hai lại bắt đầu kinh doanh buôn bán rau củ quả, đi chợ thấy đông người là đỏ mặt, gặp bạn cùng lớp là trốn ngay, mẹ bắt tôi ra mặt gạ gẫm buôn bán.

Lúc đó là cuối những năm 1980, bắt kịp công cuộc cải cách mở cửa, làm ăn khá có lãi. Sau đó, mẹ tôi lần lượt mở một tiệm bánh và một tiệm nước giải khát, cả hai đều là những tiệm đầu tiên ở vùng chúng tôi ở. Tiền bạc lúc đó nhiều vô kể, cả nhà cùng lo, ba chị gái tôi đều bỏ học sớm để đi làm.

Ảnh minh họa.

Học lực của tôi rất xoàng xĩnh, sau khi tốt nghiệp cấp 3, tôi nói với gia đình rằng tôi không muốn đi học, mẹ tôi đã ôm tôi và khóc: “Dù thế nào đi nữa, con vẫn có thể mua được trường của mẹ”. Không đi học, tôi liền đến Thẩm Dương để tìm chị ba của mình. 

Tôi nghĩ đến việc kiếm nhiều tiền hơn mỗi ngày, trong tương lai tôi sẽ mở một cửa hàng quần áo của riêng mình, khi không có việc gì làm, tôi sẽ ra đường xem có mặt tiền cửa hàng nào phù hợp không. Một ngày nọ, tôi đến một trung tâm mua sắm ở trung tâm thành phố và thấy mọi người ra vào ở đó, ngoài người dân địa phương còn có rất nhiều khách du lịch từ nơi khác đến, đặc biệt lưu lượng người qua lại rất đông. Vào thời điểm đó, lối vào của trung tâm mua sắm cũng có những quầy hàng, và việc kinh doanh rất tốt. Ta ở bên cạnh nhìn hồi lâu, tham tiền người ta đều ghen tị, sau khi trở về, ta dự định đến đây làm việc.

Chỗ tốt như vậy, không có bối cảnh cứng rắn, nhất định sẽ không thắng được. Để có được vị trí ở lối vào của trung tâm mua sắm, tôi đã tìm thấy rất nhiều người đang đi đường vòng, mời họ ăn tối và trò chuyện, đồng thời tiến gần hơn đến người phụ trách nhiều nhất. Sau ba tháng, cuối cùng tôi đã giành được một gian hàng. Đó là năm 2000, sự thịnh vượng của cả thành phố Thẩm Dương đều tập trung trên con phố này, trước cửa trung tâm thương mại tập trung rất đông người, du khách mua mười hai món quà cho gia đình. Thời gian nghỉ lễ, mỗi ngày kiếm được 10.000 đến 20.000, tôi quay ra bán quần áo.

Con người một khi có tiền thì bản chất dễ lộ ra ngoài, có thể là do trong nhà già trẻ lớn bé, tôi chưa bao giờ có khái niệm tiết kiệm tiền, kể cả những năm gia đình nợ nần chồng chất, bố mẹ tôi cũng không sẵn sàng để tôi phải chịu đựng, vì vậy tôi đã tiêu tiền một cách xa hoa. Người hàng xóm cũ của tôi đã đặt cho tôi biệt danh "One Night Rich", có nghĩa là tiền sẽ biến mất vào ngày hôm sau sau khi nó đến tay tôi. Bây giờ tiền đến rất nhanh, và tôi không ngần ngại chi tiêu.

Ảnh minh họa.

Tôi ăn uống với nhóm người trong trung tâm mua sắm cả ngày, và tôi sống một cuộc sống rất sang trọng. Đáng tiếc là mới được vài năm, con phố này được thông báo sẽ phá bỏ, sau khi phá bỏ, chính quyền đã lên kế hoạch thu hút đầu tư, xây dựng nhà cao tầng.

Mỗi lần ăn là mỗi lần nói, càng nói nhiều thì tôi càng để ý. Nghĩ rằng chưa tìm được mặt bằng để kinh doanh, tại sao không bán nơi này và xây vài căn nhà đơn sơ cho thuê làm cửa hàng? 

Tôi làm một phép tính, chỉ cần tôi nhanh chóng xây dựng vỉa hè, kiên trì nửa năm có thể giải phóng rủi ro, kiên trì thêm một năm nữa là có thể kiếm tiền. Tôi luôn nghĩ rằng tính cách của tôi cũng ổn định giống như bố, nhưng chỉ đến lúc đó tôi mới nhận ra rằng tôi thực sự giống mẹ, có gen cờ bạc và mạo hiểm.

Để tận dụng tốt khoảng thời gian này, tôi đã thế chấp ngôi nhà, vay một số tiền và nhanh chóng sửa sang lại hơn 20 cửa hàng cùng bạn bè. Vì vị trí đẹp nên tất cả đã được cho thuê trước khi công trình hoàn thành. Chúng tôi đã tận dụng xu hướng để đẩy mạnh xây dựng giai đoạn hai, và chẳng mấy chốc tiền thuê nhà đã hết. Sau một vài giai đoạn, hơn một trăm cửa hàng đã được cho thuê.

Tôi nhanh chóng chuẩn bị bộ phận dự án, chuyên về loại hình bất động sản cho thuê ngắn hạn này, đồng thời tìm người lên kế hoạch cho các hoạt động giới thiệu món ngon từ khắp mọi miền đất nước. Chẳng mấy chốc, con phố ăn vặt và quầy bán đồ ăn hải sản do tôi tạo ra đã trở nên nổi tiếng và trở thành địa điểm không thể bỏ qua của khách du lịch khi đến Thẩm Dương.

Nói thẳng ra, tôi là một người mới nổi. Ngoài ăn uống, vui chơi, ngày nào tôi cũng chỉ biết cầu xin ông trời phù hộ cho mình thêm một năm may mắn để công việc làm ăn ngày càng khấm khá hơn. 

Ảnh minh họa.

Năm 2009, giá trị tài sản ròng của tôi cao ngất ngưởng, tôi thấy có nhiều người chơi chứng khoán, có cổ phiếu giảm từ 6.000 điểm xuống 4.000 điểm, nhiều người muốn mua đáy nhưng không có tiền. Tôi không biết nhiều về chứng khoán, và khi mọi người nói "bạn sợ gì nếu bạn giàu có và quyền lực", tôi đã tham gia một cách mù quáng. 

Kết quả là chỉ trong một năm, giá cổ phiếu đã giảm xuống dưới 2.000 điểm và tôi đã mất khoảng hai triệu nhân dân tệ. Trong mắt người khác, tôi trở thành một kẻ ngu xuẩn vung tiền khắp nơi.

Tôi nghe người ta nói không nên thành công quá sớm, lúc đó tôi còn không tin, nhưng bây giờ xem ra, tôi không thể sống sót nếu không có phước lành đó. Sau ba bốn năm cho thuê bất động sản, sức hút đầu tư của thành phố đã vào chỗ, công việc kinh doanh của tôi thực sự đi đến hồi kết. Tôi giải quyết các thương nhân, nghĩ về việc nghỉ ngơi và xem có những cơ hội tốt nào. Vào thời điểm đó, tôi vẫn còn hàng triệu đô la trong tài khoản của mình và tôi vẫn tiêu tiền một cách xa hoa, tôi không bắt đầu hoảng sợ cho đến khi hết tiền và muốn tìm một số dự án để thực hiện.

Ở lại Thẩm Dương hoài cũng không đủ nên tôi chạy tứ tung từ bắc chí nam tìm kiếm cơ hội. Sau khi quay đi quay lại nhiều lần, tôi phát hiện ra mình có một vấn đề lớn, đó là lên cao xuống thấp không được. Không phải bạn coi thường doanh nghiệp nhỏ mà là bạn đã quen ở địa vị cao, tính phù phiếm buộc bạn phải luôn chú ý đến sự phô trương, bạn cảm thấy xấu hổ khi doanh nghiệp của mình còn nhỏ. Hơn nữa, tâm lý có tiền khác với tâm lý không có tiền, họ không muốn làm việc nặng nhọc. Những người có loại tâm lý này có xu hướng vấp ngã, và chẳng mấy chốc, tôi bị thua lỗ.

Ảnh minh họa.

Năm 2011, tôi sang Quảng Châu đánh hàng, thấy buôn quần áo ở đó rất tốt, tôi nghĩ mình cũng từng kinh doanh lĩnh vực này và biết chút ít nên mới nhận công việc cũ mà lấy. Lúc đó tôi vẫn cảm thấy mình rất có năng lực, kinh doanh bất động sản cũng rất phát đạt, làm việc này cũng không phải chuyện nhỏ sao?

Thị trường đầy mưu mô, hàng tồn đọng trong kho, tôi làm không tốt, mỗi năm lỗ hơn 2 triệu tệ nên cuối cùng bỏ việc. Lúc này trong tay tôi chỉ còn 200.000, không khác gì phá sản.

Từ đơn giản đến sang trọng thì dễ, từ sang trọng đến đơn giản mới khó. Đối với tôi, khó khăn không phải là đau khổ, mà là giữ thể diện. 

Tôi chợt nhớ đến câu nói: "Nghèo thì có ở đầu đường cũng chẳng ai quan tâm, giàu dù ở nơi thâm sâu cùng cốc cũng có người thăm hỏi. Khả năng kinh tế tỷ lệ thuận với quyền phát ngôn của bạn"

Vào thời điểm đó, bạn bè của tôi nghĩ rằng tôi giàu có và liên tục hỏi tôi tại sao tôi không làm việc trong dự án tiếp theo của mình. Tôi đã nói những điều vô nghĩa ở hiện trường, nghĩ rằng mình không thể quay lại, và tôi cảm thấy rất suy sụp. Chính trong tình trạng này, tôi đã gặp chồng mình. Khi đó, anh ấy đang làm việc ở Úc với chị thứ ba và anh rể của tôi, và chúng tôi biết rất nhiều người. Khi tôi trở lại Trung Quốc, chị thứ ba của tôi đã ủy thác cho anh ấy đến gặp tôi, và chúng tôi đã kết hôn sau một vài lần đến thăm.

Làm việc ở Úc, chỉ cần không phạm sai lầm, ông chủ không thể dễ dàng sa thải nhân viên, nhân viên xin nghỉ vì việc gì cũng có thể bố trí người thay thế. Tình cờ là bộ phận thịt của siêu thị thiếu người nên tôi được bố trí làm việc bán thời gian ở bộ phận thịt. Tôi không giỏi tiếng Anh, nhưng may mắn thay, tôi chỉ có thể nói một vài từ trong siêu thị và thậm chí tôi có thể làm cử chỉ bằng phần mềm dịch thuật. 

Đôi khi phần mềm dịch còn cứng nhắc, dịch hay thì không biết dịch sẽ ra sao, đồng nghiệp phàn nàn tôi mất lịch sự. Vài lần đầu tôi muốn giải thích, càng giải thích lại càng tệ, nhưng sau đó tôi lại mặc kệ, tập trung vào công việc thì tốt hơn.

Bộ phận của tôi làm ăn thua lỗ, doanh thu hàng tuần đứng cuối cùng trong số 8 bộ phận, ngay khi báo cáo doanh số hàng tuần được treo trên tường, người quản lý sẽ nói chuyện với tôi và yêu cầu tôi tìm ra nguyên nhân. Tôi không thích ganh đua nhưng cũng không chịu được tự ti là người về chót, vả lại cứ thế này thì khó mà giữ được việc làm. 

Tôi chỉ còn biết nghĩ ra một cách là cùng nhau lôi báo cáo của bộ phận cùng kỳ năm trước ra kiểm tra doanh số từng mặt hàng một, mặt hàng nào tăng, mặt hàng nào giảm, mặt hàng nào mất, nguyên nhân vì sao... một phân tích nhỏ như vậy, tôi đã học được rất nhiều điều nhỏ nhặt mà trước đây tôi không quan tâm khi tham gia vào lĩnh vực bất động sản.

Để tăng doanh số bán thịt, tôi đã đến nhiều siêu thị để quan sát và thấy rằng ánh sáng ấm áp thực sự có thể khiến mọi người sẵn sàng mua hơn, vì vậy chúng tôi đã thay thế đèn của mình bằng ánh sáng ấm áp, đồng thời phát triển và giới thiệu nhiều sản phẩm mới. Hai tháng sau, bộ phận của chúng tôi từ từ vươn lên từ vị trí thấp nhất lên vị trí tích cực. Lần đầu tiên trong đời, tôi làm một việc thực tế và đã thành công, điều đó mang lại cho tôi rất nhiều động lực.

Để nâng cao hiệu quả hoạt động của siêu thị, tôi kinh doanh rất nhiều mặt hàng mang thương hiệu của mình như sữa, rượu, đặc biệt là rượu chiếm gần 1/3 doanh thu, hiện là mặt hàng chủ lực của siêu thị chúng tôi. Để hoàn thành tốt dự án này, tôi đã đi thăm quan khắp nơi, nói chuyện về sự hợp tác và xem xét địa điểm. Bây giờ tôi biết rằng khi bạn càng thực tế hơn trong mọi việc, bạn sẽ càng mãn nguyện trong lòng.

Ảnh minh họa.

Sau khi cửa hàng đầu tiên hoạt động ổn định, tôi mở thêm cửa hàng khác, hai siêu thị của tôi rộng hơn 1.000 m2, mỗi cửa hàng có 20 đến 30 nhân viên cố định. Tiếp theo, tôi dự định mở nhà máy rượu và vận hành tốt thương hiệu rượu tự vận hành. 

Ở Úc, mọi người thường quan tâm đến cuộc sống hơn, họ muốn làm việc thì đi làm vài ngày, không muốn thì đi chơi hoặc tụ tập dã ngoại. Nó có thể bị ảnh hưởng bởi môi trường, tôi cũng muốn hiểu rằng tôi phải làm việc chăm chỉ và tận hưởng cuộc sống một cách nghiêm túc. 

Hồi còn trẻ, tôi giàu có hơn bây giờ rất nhiều, ăn uống tiêu xài phung phí, thực ra cuộc sống như vậy chẳng thú vị chút nào. Bây giờ tôi hầu như không còn căng thẳng, và tôi không còn lo lắng và cáu kỉnh như trước nữa. Mọi người vẫn cần phải làm điều gì đó thực tế để phản ánh giá trị của họ, không nhất thiết phải vì tiền, nhưng ít nhất là vì phẩm giá xã hội.

Có người từng nói: "Con người sinh ra không ai nghèo khó, phất lên được hay không tùy thuộc vào việc bạn trau dồi bản thân như thế nào." Rõ ràng, sự giàu có của một người phần lớn do tâm trí họ quyết định, muốn thành công, trước hết phải điều chỉnh những điều sau:

- Bi quan, nhìn nhận cuộc sống tiêu cực rất khó kiếm tiền.

- Duy trì suy nghĩ "Luôn tồn tại một lối thoát", thay đổi tâm thái, tiền tự dưng tới

- Phải "biết đủ", may mắn được giàu có, hãy chia sẻ vinh quang đó với người khác

- Khắc ghi cái tâm sáng mới là quý giá.