(TT&VH)- Rõ ràng, nghị quyết của VFF về củng cố lại nhân sự chủ chốt của ban Trọng tài (BTT) theo hướng trẻ hóa và đang được cấp dưới tham mưu bản sửa đổi quy chế hoạt động của giám sát (GS) với nội dung chính là khống chế độ tuổi GS (60 tuổi) đã gây làn sóng phản ứng mạnh mẽ không chỉ trong giới TT. Điều đầu tiên, BTT chỉ yêu cầu VFF trình ra các quy định FIFA và AFC thì họ mới triển khai làm đề án cấu trúc nhân sự BTT. Chúng ta hãy cùng nghe Chủ tịch VFF Nguyễn Trọng Hỷ lý giải sự việc, phần bình luận và phán xét xin dành cho độc giả.
* Có lý do gì VFF ra nghị quyết yêu cầu BTT củng cố nhân sự chủ chốt theo hướng trẻ hóa, thưa ông?
- Đầu mùa giải 2012, VFF trao quyền tổ chức, điều hành 2 giải chuyên nghiệp cho VPF. Cùng lúc ấy, AFC cũng có công văn khuyến khích các quốc gia có đủ điều kiện thành lập BTT thay cho Hội đồng TT QG cũ. Chúng tôi nghĩ đây là cơ hội để VFF cải tổ diện mạo TT sau một năm nhiều biến cố. Ngày BTT ra đời cũng là lúc VPF quản lý giải đấu, cũng cận kề ngày khai mạc giải.
Dù đa phần là những gương mặt cũ, nhưng do thời gian gấp rút, tính hiệu quả cũng bị ảnh hưởng. 9 lượt đấu đầu giải, các đội kêu ca lực lượng TT rất nhiều. VFF đã phải có cuộc họp trao đổi các thành viên BTT để đúc rút kinh nghiệm. Sau đó mọi chuyện đã diễn biến chiều hướng tốt hơn, 6 vòng cuối không còn sự cố lớn. Đấy là điều đáng ghi nhận, nhưng về quan hệ, cách làm của BTT, VFF chưa thể hài lòng. Chính lý do ấy VFF mới đưa ra chủ trương củng cố nhân sự, hoạt động của BTT trước mùa giải 2013.
Ông có thể nói kỹ hơn về việc này?
- Tháng 6/2012, tôi có cuộc họp tại AFC. Trong cuộc họp này, tôi có trao đổi với TTK AFC Alex Soosay về quá trình phát triển giải chuyên nghiệp ở Việt Nam. Tôi có đề nghị AFC cử đoàn chuyên gia sang hỗ trợ VFF kiểm tra mặt tổ chức, quản lý các đội bóng Việt Nam đã đạt chuẩn AFC chưa, rồi các bước hoàn thiện mặt tổ chức các ban trực thuộc. TTK Alex hứa sẽ đưa đoàn chuyên gia sang Việt Nam sang tháng 7, song do bận bịu nên việc ấy phải hoãn lại.
Theo ông Hỷ, cải tổ Ban trọng tài là việc làm cần thiết. Ảnh: V.S.I
Trong cuộc trao đổi ấy, có liên quan về công tác quản lý, điều hành BTT ở AFC. TTK Alex cho hay riêng chuyện phân công TT, quy trình sẽ là BTT gửi danh sách phân công TT cho ban TTK hoặc BTC giải. Sau đó, ban TTK (hoặc BTC giải) sẽ gửi danh sách trên cho Thường trực AFC, trước khi phê duyệt, sau đó mới trả lời BTT. Nếu theo trình tự như vậy, BTT ở Việt Nam cũng phải tuân thủ. Nhưng đầu năm, BTT không được thực hiện như thế khiến các CLB có kêu ca, BTC giải thừa nhận BTT chưa phối hợp đồng bộ việc này. BTT nằm trong sự quản lý VFF, dù đã tách bạch hoạt động, tổ chức, nhưng vẫn phải đảm bảo quá trình trao đổi, quan hệ với các phòng ban còn lại của VFF, với BTC giải, VPF, trong việc phân bổ TT trước các vòng đấu.
* Đó cũng là lý do VFF muốn đưa BTT trở lại khuôn khổ?
- Thực tế một mùa giải vừa qua, có nhiều lúc BTT không tạo ra tiếng nói chung với BTC giải. Như vòng cuối, việc bố trí TT Trần Trung Hiếu thổi trận ''chung kết'' SG.XT-HN.T&T, hay TT Võ Minh Trí thổi trận CLB BĐ Hà Nội-V.HP là không ổn. Như trận anh Trí thổi TĐCS.ĐT-V.HP đã bị CĐV quá khích của V.HP tấn công trên đường về TP.HCM, nếu tiếp tục bố trí thổi trận ấy sẽ rất nguy hiểm. Chính VFF phải gọi sang BTT đề nghị thay đổi nhằm đảm bảo sự thay đổi có lợi hơn cho các bên trước khi trận đấu diễn ra. Tôi có thể nói rằng về phần chuyên môn là việc riêng BTT, nhưng còn nhiều mặt khác, BTT chưa phối hợp tốt với các bên là điều chưa thể chấp nhận được.
* Tuy nhiên, nghị quyết của VFF đưa ra khi BTT chỉ mới có 10 tháng tuổi có quá gấp gáp?
- Sau 10 tháng ra đời, BTT đã làm được một số việc. Nhưng qua báo cáo, ghi nhận, VFF còn thấy nhiều mặt chưa ổn trong cách tổ chức, quản lý, điều hành của BTT. Nên, VFF mới có ý định củng cố lại bộ máy hoạt động của BTT cho phù hợp bối cảnh mới, đòi hỏi cao hơn từ mùa giải 2013. Trên phương diện tổng quản lý, tôi và các thành viên VFF mới đưa ra yêu cầu tái cơ cấu bộ máy của BTT và điều đó chẳng có gì là sai cả.
Chỉ có điều BTT cũng chưa hiểu hết, chưa hiểu chính xác yêu cầu từ công văn của VFF. Tôi lấy ví dụ, BTT khẳng định họ có đủ nhân sự, chuyên môn đảm đương công việc. Nhưng tôi thấy chưa. Chúng tôi không chỉ muốn thay đổi ở phần thượng tầng, mà chăm lo từ nghiệp dư, phong trào, giải trẻ, chuyên nghiệp gắn liền lực lượng giám sát (GS), TT. Muốn thế BTT phải có thêm người.
* Vậy ý tưởng tái cơ cấu bộ máy lãnh đạo ban TT theo hướng VFF là thế nào?
- Trong BTT của AFC có đến 10 thành viên. Tôi thấy BTT của ta lên con số xấp xỉ như trên sẽ tốt hơn. Việc tăng cường số giám sát (GS) trẻ vào BTT là cần thiết. GS từ TT đi lên cũng 45- 48 tuổi thì đâu thể nói quá trẻ. Với lại GS kỳ cựu lớn tuổi cũng phải đến lúc về nghỉ ngơi, có người thay thế. Nếu không có sự chuẩn bị sớm, BTT sẽ khủng hoảng lực lượng là điều chắc chắn.
Những công văn khuyến cáo của AFC, FIFA về BTT là có thật. Như việc quy định giới hạn tuổi 45 với TT, 60 với GS. Nhưng tùy điều kiện quốc gia, năng lực, sức khỏe, trí tuệ của TT, GS mà có thể vượt trần. Nếu số thành viên lãnh đạo BTT quá tuổi 60 nhưng đủ điều kiện như trên có thể làm việc. Chúng tôi đưa ra khuyến cáo dựa công văn AFC, FIFA, cũng mong muốn tăng thêm chất lượng BTT mà thôi.
* Tạo sao VFF lại sốt sắng “cải tổ” BTT, trong khi nhiều ban, nhiều vấn đề cần phải đụng dao kéo hơn?
- Ban nào đi ngược quy định của tổ chức thì phải nắn dòng. Chúng tôi mong muốn BTT có sự tăng cường, trẻ hóa nhân sự cũng để nâng cao tính hiệu quả, tăng cường quan hệ, hoạt động BTT tốt hơn với ngành dọc là VFF, hay đơn vị liên quan đến giải đấu như VPF, BTC V-League hay hạng Nhất. Tuy thế, cũng phải nói chúng tôi vẫn lo lắng việc thay đổi nhân sự quá gấp rút, quyết liệt sẽ đưa BTT từ thái cực này qua thái cực kia, cũng rất nguy hiểm. Nhưng việc thay đổi dần nhân sự là bắt buộc, BTT phải có cuộc họp bàn xem có phương hướng cải tổ thế nào, điều chỉnh nhân sự ra sao, thậm chí thay đổi Quy chế TT sao cho chuyên nghiệp, phù hợp hoàn cảnh hiện tai, rồi có trao đổi thẳng thắn với VFF trước hoặc trong hội nghị BCH VFF. Đó là việc riêng BTT và chỉ khi cần thiết VFF mới có thêm gợi ý, hướng dẫn về việc này được.
* Còn quy định giới hạn 60 tuổi với GS cũng gây xôn xao khi 1/3 GS đã chạm ngưỡng trên?
- Như tôi đã nói ở trên, quy định ấy của FIFA và AFC là có thật, nhưng chúng tôi sẽ xem xét lại cho phù hợp với hoàn cảnh ta. Nếu GS đến 66 tuổi còn đủ minh mẫn, sức khỏe, năng lực, lòng yêu nghề... thì BTT vẫn có thể sử dụng, chứ VFF đâu có cấm đoán gì. Thực tế, BTT chưa hiểu hết ý định của VFF và họ cũng chưa có trao đổi, nói chuyện trực tiếp với VFF để giải quyết thắc mắc. Điều đó dẫn đến sự bất đồng quan điểm từ VFF với BTT. Dù gì đi nữa BTT là đơn vị dưới thẩm quyền VFF, nên việc tạo ra phản ứng trái chiều như vừa qua là không nên. Chúng tôi chỉ muốn BTT tiến bộ, hoạt động hiệu quả hơn nhờ kế hoạch củng cố nhân sự, hoạt động lần này.
* Nhưng VFF đã cho họ cơ hội để điều trần đâu. Quy định của FIFA, AFC họ chưa có?
- Công tác gắn với TT luôn là ưu tiên số một của VFF. Bởi quyết định TT ảnh hưởng kết quả trận đấu, sự thành bại các đội bóng, giải đấu. BTT làm tốt, tất TT sẽ tốt và ngược lại. Thế nên việc điều chỉnh nhân sự, hoạt động lẫn quy chế phù hợp yêu cầu ngày càng cao hơn là chuyện bắt buộc. Vấn đề bây giờ lãnh đạo BTT phải có cuộc họp bàn, trao đổi hướng cải tổ sao cho đúng đắn, hợp yêu cầu thực tại. Còn tùy vào từng quan điểm, Thường trực VFF sẽ có trao đổi thẳng thắn và góp ý cho BTT trong cuộc họp tới đây là điều chắc chắn. Chúng tôi muốn BTT phải hoàn thiện hơn nữa sau 10 tháng ra đời, để mọi thứ thật sự hoàn hảo, chỉn chu hơn so với năm trước.
* Xin cảm ơn ông về cuộc trao đổi!
Bài 2: TẠI SAO CHỈ CẢI TỔ MỖI BAN TRỌNG TÀI?
Mộc Miên- Ngọc Hòa (thực hiện)