Trọng tài Hoàng Anh Tuấn: Cầm còi trận đấu như cầm cương một con ngựa

(TT&VH) - Hoàng Anh Tuấn đang là gương mặt khá ‘hot” trong giới cầm cân nảy mực khi bắt lên tay và tạo dựng phong cách rõ ràng. Nếu duy trì được phong độ như lượt đi, danh hiệu Còi vàng cao quý năm nay đang vẫy gọi Tuấn “Thanh Trì”.    

* 13 vòng đấu đi qua, vô số chỉ trích, chê bai về công tác trọng tài (TT) xuất hiện. Là người trong cuộc, anh nghĩ sao về những phản ứng tiêu cực ở trên sân cỏ đang diễn ra với mình và các đồng nghiệp thời gian gần đây?

- Tôi phải công nhận với các bạn rằng 13 vòng đấu vừa qua chưa thực sự có nhiều trận cầu mang tính sống còn của các đội bóng. Nhưng mức độ ăn thua và cay cú từ CLB, cầu thủ lại diễn ra với tần suất dày đặc. 

TT Hoàng Anh Tuấn thừa nhận đôi khi TT vẫn còn cả nể cầu thủ

và không dám mạnh tay trấn áp những hành vi bạo lực. Ảnh: VSI

Hẳn nhiên, chúng tôi không tự nhận mình đúng hoàn toàn, có đôi khi nhận định bị sai sót hoặc chưa thật sự chính xác. Tất nhiên là không thể phủ nhận chúng tôi khá vững trong bản lĩnh và sự cứng cỏi trong quyết định. Nhưng, là người trong nghề, tôi thừa nhận đôi khi TT vẫn còn cả nể cầu thủ và không dám mạnh tay trấn áp những hành vi bạo lực.

Nhưng không thể dựa vào đó để đổ lỗi hoàn toàn do cái tâm hay khả năng của chúng tôi hạn chế. Chuyện các đội bóng, HLV rồi cầu thủ phải thay đổi trong cách nhìn là một phần. Các cầu thủ mỗi người chỉ đảm trách một, hoặc vài vị trí trên sân. TT phải kiểm soát 22 con người, rất khó để tránh được sai sót.

BTC cần phải xử nghiêm, xử mạnh hơn nữa các hành vi bạo lực, phản ứng để làm gương. Những khuyến cáo từ VFF về các hành vi kiềm chế trên sân với các đội cũng là cách cần thiết để các đội bóng có sự điều chỉnh thích hợp. Dĩ nhiên, chúng tôi cũng không thể đứng ngoài cuộc. Anh em TT cũng họp bàn mổ xẻ thành công, thất bại và chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi giai đoạn lượt về diễn ra.

* Nhạc sỹ Dương Thụ từng nói: “Bóng đá nào, TT nấy”. Khi V-League còn nhiều khiếm khuyết, giải càng về cuối càng dễ “vỡ”. Vai trò của TT quyết định đến thành bại của cả mùa giải quá lớn. Có đội đã gây áp lực đổi trọng tài hay bỏ giải đấu nếu công tác TT không cải thiện.

- Công tác TT luôn phải song hành sự phát triển của giải đấu. Tôi đồng ý với nhạc sỹ Dương Thụ, bởi ai cũng biết V-League chưa thực sự chuyên nghiệp. Trong điều kiện đó, thật sự khó cho chúng tôi để có thể làm việc tốt nhất. TT nào chẳng muốn thổi tốt, thổi hay để đội thắng thua đều tâm phục khẩu phục.

Khổ nỗi, các đội thiếu tôn trọng chúng tôi. Họ luôn tìm cách gây khó dễ để hưởng lợi cho mình. Làm sao giữ được cái tâm cho mình và không ngừng học hỏi tiến bộ, là nỗi trăn trở và lo lắng của chúng tôi lúc này. Bởi cầm còi một trận đấu như cầm cương một con ngựa. Nếu ngựa càng hung hãn, rất khó cho người ngồi cầm dây để có thể điều khiến.

Ai cũng bảo nghề TT sướng khi nắm quyền sinh, quyền sát, được các đội bóng quan tâm hết mức. Họ có quyền nghĩ thế, nhưng với tôi, tiền không mua được.

Sướng đâu chưa thấy nhưng trên sân, các đội bóng, cầu thủ cũng lắm trò và sẵn sàng “bẫy” chúng tôi để kiếm bàn thắng hay tình huống phạt đền. Đôi khi biết, nhưng chúng tôi thổi hay không thổi đều dở cả. Đó là trường hợp bất khả kháng, đôi khi là éo le mà TT phải gặp vài lần trong đời. V-League càng về cuối càng nóng.

HĐTT QG lẫn từng TT cũng lo mất ăn, mất ngủ để tính toán kỹ lưỡng từng tình huống, khó khăn chờ đợi mình. Nhưng tôi nghĩ TT ở VN đủ bình tĩnh và tự tin để chống chọi với những thử thách lớn nhất. Còn nếu TT vụ lợi khiến tiếng còi méo, dư luận, báo chí và các đội đều nhìn thấy cả. Cái kim trong bọc chắc chắn sẽ phải thòi ra. Trước mắt, chúng tôi cũng cần được CLB, cầu thủ tôn trọng. Trên cả là được sự bảo vệ từ phía BTC mới hy vọng thành công được.

* Vậy có cách nào để TT như anh tạo được uy thế trên sân với các cầu thủ. Nhất là một trận đấu khó, việc ngăn cản những cái đầu “nóng” từ đôi bên cũng có ý nghĩa quyết định.

- Trước một trận đấu quan trọng, tôi phải nghiên cứu kỹ cầu thủ 2 đội và nắm được “thóp” của họ. Nhất là ở khu vực nhạy cảm như khu vực cấm địa, phải di chuyển chọn vị trí sao cho tốt nhất. Ngay trong mỗi tình huống căng thẳng và cần sự cứng rắn, tôi cắt còi dứt khoát nhưng vẫn mềm mỏng khuyên nhủ, nhắc nhở cầu thủ.

Việc đảm bảo độ liền mạch trận đấu và duy trì cầu thủ đôi bên trong nhưng khi cần dùng thẻ phạt để điều tiết tâm lý thi đấu của 2 đội. Ngay những sự cố, chúng tôi cũng được được chuẩn bị kỹ lưỡng đề phòng. Nhưng tùy tính cách, khả năng ứng biến, mỗi TT lại có hành động riêng. Nhưng tôi nghĩ TT VN vẫn đang làm ổn. Chẳng qua, chúng tôi không được đặt niềm tin để có thể làm việc tốt nhất.

* Thể lực TT vẫn là ám ảnh, ông nghĩ thế nào? 

- Không hoàn toàn là như vậy. Bởi TT chúng tôi ngày nào chẳng ra sân chạy bộ và luyện tập liên tục như cầu thủ. Nhưng mỗi người lại có cơ địa, tố chất riêng nên có những bài hỗ trợ vận động riêng. Tập chăm và liên tục là chưa đủ mà còn có sự tính toán khoa học để phù hợp mình.

Tôi và TT Quang Vinh – vốn có tiếng khỏe– cũng bị rách bắp hay trật cổ chân khi luyện tập đó thôi. Việc thiếu tính toán chính xác và luyện tập quá sức, TT có thể không vượt qua đợt kiểm tra cũng là việc bình thường.

Nhìn thế để hiểu, đó cũng là tai nạn nghề nghiệp, chứ không phải chúng tôi thiếu nền tảng hay không chịu luyện tập. Và bản thân TT không phải là bác sĩ, để có thể tự kê đơn và chia liều lượng tốt nhất bắt mạch cho chính mình, hay một mình làm chấm dứt tình trạng bạo lực lan tràn trên sân cỏ được.

* Thời gian qua, anh thổi rất chắc tay và nhận được nhiều lời khen. Nhưng trận đấu nào, anh nghĩ mình cầm còi hay nhất. TT trẻ hiện tại có người nào thực sự gây ấn tượng lớn nhất cho anh?

- Tôi không quen thống kê các trận đấu, nhưng tình huống thổi phạt đền trận mở màn SHB.ĐN – HAGL vẫn là trận đấu tôi tâm đắc nhất. Tình huống đó, trung vệ đội khách cố ý kéo ngã cầu thủ SHB.ĐN. Góc nhìn rộng và rõ, tôi quyết định ngay tình huống phạt đền cho đội chủ nhà. Đội khách phản ứng rất dữ, nhưng BHL đội khách tôn trọng quyết định và chủ động đưa cầu thủ vào sân.

Hành động ấy là sự tôn trọng quyết định của bản thân tôi, cũng thể hiện sự chuyên nghiệp của đội HAGL. Một hành động đơn cử để chứng tỏ TT làm đúng và các đội bóng cần tôn trọng mọi quyết định.

Tôi không bao giờ tự hài lòng về năng lực và kinh nghiệm thực tại. Nghề TT bất trắc, cần học hỏi nhiều hơn từ các đồng nghiệp, từ giảng viên TT và nhất là cập nhật liên tục kiến thức để mình có thể bản lĩnh và khả năng điều hành tốt hơn.

Tôi cũng mong những đồng nghiệp trẻ phía sau càng tiến bộ và trưởng thành hơn so với những người đi trước. Mà trong số này, TT Trần Trung Hiếu, Nguyễn Văn Kiên dù mới được đưa lên làm ở V-League nhưng đã thổi rất tốt. Hy vọng sẽ có nhiều TT trẻ khác tiếp tục phấn đấu và có được chỗ đứng ở môi trường khắc nghiệt như V-League như họ.

* Xin cảm ơn anh về cuộc trao đổi và chúc các TT tiếp tục vượt qua được áp lực để đứng vững ở 13 vòng đấu còn lại ở mùa giải năm nay!