Cây sâm Ngọc Linh đầu tiên được tìm thấy vào năm 1973 bởi Dược sỹ Đào Kim Long tại Núi Ngọc Linh, huyện Tu Mơ Rông, tỉnh Kon Tum.

SÂM NGỌC LINH: VỀ NGUỒN CÙNG "QUỐC BẢO VIỆT NAM"

Cây sâm Ngọc Linh đầu tiên được tìm thấy vào năm 1973 bởi Dược sỹ Đào Kim Long tại Núi Ngọc Linh, huyện Tu Mơ Rông, tỉnh Kon Tum. Từ đó đến nay, với hơn 25 năm gìn giữ và phát triển, sâm Ngọc Linh được tôn vinh “Quốc bảo Việt Nam” và được lãnh đạo Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ phát triển thành ngành công nghiệp quốc kế dân sinh.

Ban đầu, cây sâm Ngọc Linh chỉ là một loài thảo dược địa phương hay còn gọi với cái tên “thuốc dấu”, nhưng đến nay đã được biết đến rộng rãi trong và ngoài nước với những đặc tính y dược học có giá trị cao.

Dược sĩ Đào Kim Long chia sẻ về hành trình phát hiện ra cây sâm Ngọc Linh năm 1973

Để có được sự khẳng định này chính là nhờ công của các nhà khoa học, sự định hướng phát triển, tầm nhìn chiến lược của lãnh đạo tỉnh Kon Tum trong việc bảo vệ rừng, khuyến khích doanh nghiệp giữ gìn và phát triển cây sâm.

Sau hơn 25 năm bảo tồn nguồn gen quý trước nguy cơ tuyệt chủng, đến nay, sâm Ngọc Linh đã được mở rộng thành vùng nguyên liệu rộng hàng ngàn héc ta, có thể ươm giống hàng triệu cây mỗi năm, cung cấp ra thị trường dưới nhiều dòng sản phẩm phong phú.

Ông Nguyễn Ngọc Sâm - Phó chủ tịch UBND tỉnh phát biểu tại chương trình "Tôn vinh và Tri ân" các nhà nguyên cứu bảo tồn và phát triển cây Sâm Ngọc Linh

Với tất cả những lý do đó, 17,18/9 tại TP Kon Tum, UBND tỉnh Kon Tum phối hợp với Công ty Cổ phần Sâm Ngọc Linh Kon Tum tổ chức chương trình “Tôn vinh và Tri ân” các nhà nghiên cứu bảo tồn, phát triển cây sâm Ngọc Linh”.

Tham dự chương trình có ông Dương Văn Trang - Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Kon Tum; bà Y Vêng - Nguyên Bí thư Tỉnh ủy; ông A Pớt - Phó Bí thư Thường trực Tỉnh uỷ; Lê Ngọc Tuấn - Phó Bí thư Tỉnh ủy - Chủ tịch UBND tỉnh...

Về phía Công ty Cổ phần Sâm Ngọc Linh Kon Tum có ông Trần Hoàn – Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Sâm Ngọc Linh Kon Tum, Trần Văn Hảo - Giám đốc Công ty Cổ phần Sâm Ngọc Linh Kon Tum.

Ông Trần Hoàn - Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Sâm Ngọc Linh Kon Tum

Ông Trần Hoàn - Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Sâm Ngọc Linh Kon Tum, phát biểu tại buổi “Tôn vinh và Tri ân”:

Uống nước nhớ nguồn, ăn quả nhớ người trồng cây. Đã từ lâu, chúng tôi luôn coi đó là một trong những giá trị văn hoá cốt lõi tại Công ty Cổ phần Sâm Ngọc Linh Kon Tum.

Và đó là lý do để chúng tôi được vinh dự đón tiếp các vị khách quý tham gia chương trình “Về nguồn” ngày hôm nay- một sự kiện đặc biệt để tôn vinh và tri ân những người có công phát hiện, công bố, bảo tồn, nghiên cứu và phát triển cây sâm Ngọc Linh trong suốt thời gian qua.

“Sự hình thành và phát triển của vùng sâm Ngọc Linh và Công ty Cổ phần Sâm Ngọc Linh Kon Tum từ ngày đầu cho đến hôm nay có sự đóng góp vô cùng lớn của các nhà khoa học. Thay mặt Công ty, tôi xin tri ân và cảm ơn các nhà khoa học, các nhà nghiên cứu, phát hiện và công bố sâm Ngọc Linh, những người đã cung cấp cơ sở khoa học và tạo động lực cho sự hình thành và phát triển của Công ty Cổ phần Sâm Ngọc Linh Kon Tum”.

Đêm "Tôn vinh và Tri ân" còn có sự hiện diện của các nhà nghiên cứu và bảo tồn sâm Ngọc Linh như Dược sỹ Đào Kim Long, GS.TS. Trần Công Luận, nguyên Giám đốc Trung tâm Sâm và Dược liệu TP.HCM; GS.TS Dương Tấn Nhựt - Phó Viện trưởng Viện Sinh học Tây Nguyên; GS.TS Nguyễn Minh Đức - Trưởng khoa Dược, Trường Đại học Tôn Đức Thắng (TP.HCM)...

Chương trình cũng có sự tham gia của hai ca sĩ Trọng Tấn và Anh Thơ. Hai nghệ sĩ đã trình bày những ca khúc nổi tiếng, đã gắn với tên tuổi của mình như: Việt Nam quê hương tôi, Thơ tình của đất, Khát vọng... Trọng Tấn và Anh Thơ tiết lộ họ cảm nhận được những ý nghĩa quan trọng từ chương trình Tôn Vinh và Tri Ân “Về nguồn” trong 2 ngày đồng hành cùng BTC.

Ca sĩ Anh Thơ và Trọng Tấn

Đặc biệt, họ hiểu rõ hơn về nguồn gốc cũng như giá trị của sâm Ngọc Linh mang lại. Song song với việc đó, 2 nghệ sĩ đánh giá cao việc bảo tồn và phát triển cây sâm Ngọc Linh do công Ty Cổ phần Sâm Ngọc Linh Kon Tum gây dựng trong suốt thời gian qua.

GS.TS Trần Công Luận – nguyên Giám đốc Trung tâm Sâm và Dược liệu TP.HCM 

SỨ MỆNH DUY TRÌ VÀ BẢO TỒN SÂM NGỌC LINH KON TUM K5

Sau Gala “Tôn vinh và Tri ân” là chương trình "Về nguồn" về thăm vườn sân Ngọc Linh Kon Tum, nơi cây sâm Ngọc Linh đầu tiên tiên được tìm thấy. Tại đây, dược sỹ Đào Kim Long chia sẻ: "Hồi đó, tôi báo cáo có thể tìm thấy sâm Ngọc Linh ở núi Ngọc Linh. Khu ủy Khu 5 đã quyết định thành lập đội điều tra sâm do tôi phụ trách, thành viên có 4 người, ngoài tôi ra còn có các anh Nguyễn Bá Đoạt, Nguyễn Châu Giang (đều ở Kon Tum) và chị Nguyễn Thị Lê. Chúng tôi được trang bị bản đồ của quân sự và các thiết bị đồ dùng cần thiết để lên núi Ngọc Linh. Tôi vẫn nhớ như in, đúng 9 giờ sáng ngày 9/3/1973, anh Nguyễn Châu Giang nhổ 1 cây đầu tiên và chạy đến hỏi tôi: Thưa thầy cây gì đây? Tôi rất bàng hoàng vui mừng và quay lại ghé vào tai các cộng sự nói nhỏ: Đây chính là cây mà chúng ta đang tìm".

Cũng trong cuộc tọa đàm ở chương trình "Về nguồn", các nhà khoa học đã chỉ ra những giá trị đặc biệt của sâm Ngọc Linh K5. Cụ thể, GS.TS Trần Công Luận – nguyên Giám đốc Trung tâm Sâm và Dược liệu TP.HCM đã công bố cây Sâm Ngọc Linh có tới 104 hợp chất với 84 hợp chất saponin trong các bộ phận dùng của cây sâm. Như vậy, ngoài thân rể và rễ củ thì lá và cọng thân của cây sâm cũng có giá trị dưỡng chất cao. Nó cho thấy sự vượt trội hoàn toàn so với công bố ban đầu rằng sâm Ngọc Linh có 52 hợp chất saponin.

Đặc biệt hơn, cũng theo ông Luận, sâm Ngọc Linh có một dưỡng chất giúp chống stress tâm lý và trầm cảm, kích thích hệ miễn dịch, phòng chống ung thư, bảo vệ tế bào gan. Đây chính là sự khác biệt của sâm Ngọc Linh K5 so với sâm Hàn Quốc hay một số loại sâm ở các tỉnh thành khác của Việt Nam. Nó cũng lý giải vì sao sâm Ngọc Linh K5 luôn quy tụ được nhiều nhà khoa học đầu ngành trong nghiên cứu và bảo tồn sâm Ngọc Linh tham gia.

Công ty Sâm Ngọc Linh Kon Tum K5 thấy được những giá trị đó. Từ mong muốn ban đầu là giữ cho được một loại dược liệu quý cho địa phương, vườn sâm của công ty trên đỉnh núi Ngọc Linh, huyện Tu Mơ Rông đã phát triển lên tới hàng ngàn ha.

Tất nhiên, để thực hiện sứ mệnh bảo tồn và phát triển sâm Ngọc Linh không phải là đơn giản. Cây sâm Ngọc Linh chỉ thích nghi với điều kiện thời tiết đặc biệt, phát triển ở trên núi cao với những điều kiện dinh dưỡng đặc biệt. Nói một cách khác, đây là một sứ mệnh khó khăn, mất nhiều công sức, thậm chí là tâm huyết của cả đời người để thực hiện.

Với hơn 20 năm nỗ lực nghiên cứu và phát triển, công ty Sâm Ngọc Linh Kon Tum đã đạt được những thành tựu lớn trong suốt quá trình hoạt động. Hiện tại, công ty sở hữu hơn 60 showroom, hơn 100 cửa hàng đại lý, hơn 300 cộng tác viên bán hàng trên toàn quốc. Cùng với 7000 ha vùng trồng, 1000 ha sâm đang được chăm sóc và phát triển trong đó có hơn 200 ha sâm Ngọc Linh trên 10 năm tuổi.

Mỗi năm công ty sản xuất ra hàng triệu cây giống để mở rộng diện tích và cung cấp cho người dân trong vùng. Ông Trần Hoàn - Chủ tịch HĐQT Công ty sâm Ngọc Linh Kon Tum - cho biết:

Hiện nay sâm gần như đã thoát khỏi nguy cơ tuyệt chủng nhưng chúng ta cần nghiên cứu, gieo trồng và ứng dụng các biện pháp khoa học để tăng sản lượng, năng suất, tiến tới sản xuất hàng hoá, giảm giá thành để nhiều người được sử dụng.

Dựa trên những cơ sở đó, Công ty Cổ phần Sâm Ngọc Linh Kon Tum đã nghiên cứu và tiêu chuẩn hóa sản xuất sản phẩm theo quy trình nghiêm ngặt chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu sức khỏe của người tiêu dùng. Với quy trình sản xuất chất lượng cao và đa dạng hóa các sản phẩm, Công ty Cổ phần Sâm Ngọc Linh Kon Tum K5 đưa các chế phẩm Sâm Ngọc Linh phục vụ tất cả tầng lớp khách hàng trên cả nước như Dịch chiết Sâm Ngọc Linh, Sâm Ngọc Linh Mật Ong, Rượu Sâm Ngọc Linh, Tổ yến Sâm Ngọc Linh, Trà Sâm Ngọc Linh, Nước Sâm Ngọc Linh tăng lực Night Wolf, Nước uống dưỡng da Collagen Noliko, TPBVSK Love Good For Health…

Quan trọng hơn, với những chính sách hợp lý, Công ty sâm Ngọc Linh Kon Tum đang tạo công ăn việc làm cho người người dân Kon Tum. Hy vọng về những tỷ phú trồng sâm của người dân Tây Nguyên sẽ không còn xa nữa.

NHỮNG HÌNH ẢNH TẠI CHƯƠNG TRÌNH "TÔN VINH VÀ TRI ÂN" CÁC NHÀ NGUYÊN CỨU BẢO TỒN VÀ PHÁT TRIỂN CÂY SÂM NGỌC LINH DIỄN RA 2 NGÀY 17 - 18/9:

Ông Trần Hoàn - Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Sâm Ngọc Linh Kon Tum chụp ảnh lưu niệm cùng các cán bộ trong công ty
Ông Trần Văn Hảo – Giám đốc Công ty cổ phần Sâm Ngọc Linh Kon Tum chụp ảnh cùng ca sĩ Trọng Tấn 
Dược sĩ Đào Kim Long chia sẻ về khối lượng Sâm Ngọc Linh tai thời điểm năm 1973 tới báo giới và các quan khách
Các quan khách và nhà nghiên cứu check-in tại vườn Sâm 
Trọng Tấn cùng vợ lắng nghe những chia sẻ về việc gieo trồng loài sâm quý từ các chuyên gia
Anh Thơ vô cùng thích thú khi tận mắt nhìn thấy cây Sâm được trồng tại núi Sâm Ngọc Linh
Quan khác tham quan 
Ông Trần Hoàn - Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Sâm Ngọc Linh Kon Tum tại vườn trồng sâm trên núi Ngọc Linh
Ca sĩ Anh Thơ 
Các nhà nghiên cứu và quan khách tham quan các sản phẩm làm từ Sâm Ngọc Linh Kon Tum K5
Ca sĩ Trọng Tấn tại vườn trồng sâm trên núi Ngọc Linh
Anh Thơ lắng nghe những chia sẻ về việc trồng Sâm trên đỉnh núi Ngọc Linh
Đông đảo báo giới cùng quan khách tham quan vườn trồng Sâm 

Trần Giáp: Ảnh: Hòa Nguyễn