Nhạc sĩ Võ Thiện Thanh: Tôi từng mơ giấc mơ MTV…

(Thethaovanhoa.vn) - Ngày đó chúng tôi chưa bị ngập chìm trong internet, YouTube và thế giới đầy ảo tưởng thị phi của facebook. Chúng tôi chờ đợi được xem MTV như chờ đợi một người tình đầy tươi trẻ, đầy khao khát và mang tính chất của một cuộc đời tươi đẹp…

• Giải MTV EMA: 'Biển xưa' đã cạn hay giấc mơ ra biển lớn đã ngủ quên?
• Đông Nhi đến với MTV EMA: Ai hưởng lợi?

Những đứa trẻ ở vùng quê nghèo thường có những ước mơ bay bổng hơn là những đứa trẻ ở thành phố suốt ngày dán mắt vào game, iPad. Chúng tôi chẳng còn thời gian hay ước mơ gì từ khi bị trôi nổi trong thế giới thừa mứa, ngồn ngộn và dễ dàng của YouTube, facebook, music online…

Mơ ước gì chứ! Chỉ cần xem loại nhạc nào đang hot của Rihanna, Selena Gomez… bắt chước làm theo, tung MV lên là có thể ngang hàng với sao thế giới. Thậm chí lượng like còn khủng hơn! Đó là chưa kể tạo một scandal nào đó…

Nhạc sĩ Võ Thiện Thanh

Cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới năm 2008 vô tình giúp cho truyền hình là công cụ và hình thức kiếm tiền mới, khi mà người ta không còn hứng thú để đến nhà hát, sân khấu xem live nữa. Họ ở nhà xem TV cho khỏe lại không tốn tiền. Thế là truyền hình thực tế (THTT) ra đời làm mưa làm gió suốt gần một thập kỷ qua.

MTV không còn vị thế độc quyền của một kênh âm nhạc giải trí nữa, họ buộc phải thay đổi nếu muốn tồn tại.

Sự lợi hại của THTT là cho khán giả cái quyền can dự vào cuộc chơi thay vì thưởng thức thụ động, để họ được thỏa mãn cái tôi của họ thay vì là cá tính của nghệ sĩ. Và thế là hàng loạt những cuộc thi ra đời tạo ra hàng loạt nghệ sĩ cá tính nhạt nhòa. Người lên ngôi chưa kịp định hình phong cách, khán giả chưa kịp nhớ thì người thắng giải năm sau lại thay thế. Dòng chảy cứ thế tiếp tục chưa biết dừng khi nào…

Trong hoàn cảnh khắc nghiệt đó, MTV phải làm gì?

Họ không phải THTT, họ là một kênh chuyên âm nhạc với cách thưởng thức truyền thống là khán giả là người xem và âm nhạc được phát hầu hết là của các nền âm nhạc phát triển là Anh và Mỹ.

Chỉ còn cách là mở rộng thị trường toàn cầu và lôi kéo sự tham gia của các nghệ sĩ khắp thế giới, trong đó có Đông Nam Á. Và khán giả của từng nước này có quyền “vote” cho nghệ sĩ được chọn đại diện.

Đông Nhi đến với MTV EMA: Ai hưởng lợi?

Giải thưởng MTV EMA năm đầu tiên mở thêm hạng mục Best Southeast Asia Act (Nghệ sỹ Đông Nam Á xuất sắc) đã rút ngắn con đường ra thế giới của các nghệ sĩ Việt Nam, khi họ không phải vượt qua vòng loại châu Á.

Thời kỳ thế kỷ 19: các nghệ sĩ muốn nổi tiếng và vươn ra toàn cầu phải đến sống và chinh phục Paris.

Từ thế kỷ 20 đến nay: phải đến Lo

Điều này cũng giống như trong nước, muốn hoạt động nghệ thuật chuyên nghiệp phải đến Sài Gòn hay Hà Nội.

MTV không phải và sẽ không bao giờ là chiếc đũa thần để giúp âm nhạc Việt Nam ra biển lớn, trừ khi nghệ sĩ Việt phải qua sống, làm việc và chinh phục được London và New York.

MTV cũng chỉ là một kênh giải trí, một nhãn hàng kinh doanh toàn cầu. Họ chọn đại diện của từng quốc gia là để phục vụ cho fan của quốc gia đó, chứ làm gì fan của Mỹ hay Anh nghe ca sĩ Việt, Malaysia, Indonesia...?

Sự lan tỏa văn hóa, hay sự ảnh hưởng văn hóa của một quốc gia đến thế giới tùy thuộc rất nhiều vào sức mạnh kinh tế, nền công nghiệp giải trí và sức mạnh của nền văn hóa quốc gia đó.

Nếu tỉnh táo ra một chút, ta sẽ thấy MTV chẳng khác nào các nhãn hàng Uniliver, Samsung, Sony... Việc chọn các gương mặt bản địa được tính toán cẩn thận và nằm trong chiến lược kinh doanh của họ, cốt sao nhãn hàng của họ lan tỏa khắp hang cùng ngõ hẻm toàn cầu.

Tương tự như thế, đương nhiên The Voice American không thể nào là Giọng hát Việt. Họ mang biển nhân tạo đến cho mình bơi chứ không phải mình đã thật sự ra biển lớn. Và âm nhạc Việt Nam vẫn mang tính chụp giựt, mất cân đối và không có cái gốc căn bản. Thấy thể loại này ăn thì tất cả ùa theo, thấy nhạc Bolero còn hot thì nhà nhà cùng làm, chứ không có nhiều người dám dấn thân một con đường riêng.

Giải MTV EMA: 'Biển xưa' đã cạn hay giấc mơ ra biển lớn đã ngủ quên?

Khi TT&VH Cuối tuần đặt một câu hỏi với nhạc sĩ Phương Uyên, rằng 'Với một giải thưởng như MTV EMA, theo chị, nó có ý nghĩa như thế nào với nhạc Việt thời buổi hiện tại?' thì chị đã trả lời 'Quan trọng chứ!...'

Hãy nhìn sang Brazil, Mexico. Họ không phải là những quốc quá giàu có nhưng họ đến với âm nhạc và cuộc sống bằng sự say mê cuồng nhiệt với trái tim không toan tính. Và cuối cùng là sao? The Girl from Ipanema, Besame Mucho... của họ đã làm cả thế giới điên đảo.

Tôi chỉ có một giấc mơ nhỏ, giấc mơ ngày nào đó, một The Girl from Ipanema, You‘ve got a friend hay một Besame Mucho của Việt Nam làm lay động trái tim thế giới không phải qua MTV EMA, mà đơn giản là MTV. Một MTV nguyên bản!

Ôi giấc mơ của tôi!

Nhạc sĩ Võ Thiện Thanh
Thể thao & Văn hóa Cuối tuần