Kẻ thảm sát ở Na Uy sẽ… trắng án?

(TT&VH) - Luật sư của Anders Behring Breivik, thủ phạm gây ra vụ đánh bom và thảm sát chấn động ở Na Uy khiến 76 người thiệt mạng, đã vừa tổ chức họp báo liên quan tới vụ việc, trong đó ông hé lộ kế hoạch bào chữa theo hướng chứng minh sát thủ bị điên. Nhưng giới phân tích nói rằng đây là hướng bào chữa khó thành công, nếu xét tới việc Breivik đã tổ chức một kế hoạch tấn công quá hoàn hảo.

Tuần này, luật sư Geir Lippestad của Anders Behring Breivik đã cho báo giới biết rằng y là một nhân vật có vấn đề về cảm xúc, nhiều khả năng bị loạn trí. Ông cũng nói rằng y đã dùng ma túy khi thực hiện vụ khủng bố kép tước đi mạng sống của hàng chục người vô tội.

Hành động của một gã loạn trí

"Thân chủ của tôi nói rằng rất xin lỗi vì đã gây ra các vụ giết chóc. Nhưng với anh ta, điều đó là cần thiết để khởi động một cuộc cách mạng ở phương Tây" - Lippestad nói trong cuộc họp báo tổ chức hôm 2/8- "Thân chủ của tôi tin rằng anh ta đang trong một cuộc chiến" .

Ông nói rằng Breivik hoàn toàn tin tưởng vào việc bản thân đang lãnh đạo một cuộc cách mạng để giúp các chính quyền phương Tây thoát khỏi việc bị Hồi giáo hóa. Y cũng tin rằng các nạn nhân trong vụ khủng bố kép là "thiệt hại khó tránh khỏi trong chiến tranh". Thậm chí y còn không biết mình đã giết bao nhiêu người và rất ngạc nhiên vì phải mất khá lâu cảnh sát mới tới nơi và ngăn chặn y tiếp tục ra tay. "Toàn vụ này cho thấy Breivik bị điên" - Lippestad đánh giá

Các chuyên gia luật liền cho rằng Lippestad đang dọn đường để chứng minh Breivik đã có những hành động giết người tàn bạo vì bị điên, nhất là sau khi y nhận mình là thủ phạm trong cả 2 vụ tấn công. "Tôi không nghĩ còn có lựa chọn bào chữa nào khác cho bị cáo này" - giáo sư luật Stale Eskeland ở Đại học Oslo nhận xét.

Các chứng cứ có được tới nay cho thấy Breivik không hề loạn
trí khi gây ra vụ thảm sát và đánh bom ở Na Uy

Hướng bào chữa khó thành công?

Việc lựa chọn bào chữa theo hướng điên loạn có vẻ như là một hướng đi khôn ngoan. “Khi xảy ra một sự kiện tắm máu kinh khủng, những người không có hiểu biết về vấn đề sức khỏe tinh thần thường kết luận sát thủ là kẻ điên loạn" - tiến sĩ Peter Collins, một chuyên gia tâm lý ở Đại học Toronto nhận xét - "Trong các trường hợp giết người hàng loạt và thảm sát nổi tiếng và tôi đã được mời tư vấn, phần lớn dư luận đều có ý nghĩ này".

Nhưng giới phân tích nói rằng ông Lippestad có ít cơ hội thành công. Để xác định ai đó điên hay tỉnh, các chuyên gia pháp y sẽ tìm kiếm dấu vết về việc anh ta đã lên kế hoạch phạm tội hay ngược lại và có tìm cách che giấu để ngăn cản không cho người khác biết ý đồ của mình hay không.

Họ còn xem xét sự khôn ngoan trong hành động phạm tội, khả năng giao tiếp của thủ phạm, khả năng tập trung và hướng tới mục tiêu của chúng. Cuối cùng họ tìm hiểu xem liệu thủ phạm có nhận ra rằng hành vi của chúng là phi đạo đức và phạm pháp hay không.

Nếu xét theo những tiêu chí này, khó có thể kết luận Breivik bị điên. Y là tác giả của một kế hoạch khủng bố dày 1.500 trang, trong đó nêu rõ rằng y đã có ít nhất 82 ngày chuẩn bị cho các vụ giết người: gồm việc mua sắm vũ khí đạn dược, mua đồng phục cảnh sát và đồ chế tạo bom.

Breivik hoàn toàn biết về tính chất phi đạo đức của hành động mình sắp thực hiện. Tuy nhiên y biện hộ rằng mình là một "hiệp sĩ hành pháp" trong tổ chức Knights Templar chuyên đánh đuổi Hồi giáo khỏi châu Âu, với quyền lực của một thẩm phán và một đao phủ.

Mục tiêu tấn công cũng được Breivik chọn lựa rất cẩn thận. Y nhằm vào đảng Lao động vì thấy nó như một tổ chức khởi xướng "một cuộc diệt chủng văn hóa" tại Na Uy, với các chính sách ủng hộ người nhập cư và Hồi giáo của đảng khiến y thấy khó chịu. Ngoài ra việc tấn công vào cả trụ sở của đảng ở Oslo và thế hệ lãnh đạo kế tiếp tại trại hè, y sẽ tạo được những tác động phá hoại dài lâu. Việc nhiều thanh thiếu niên bị giết tại trại hè có thể khiến các bậc phụ huynh từ bỏ ý định cho con mình tới những nơi như vậy trong tương lai.

Trong tháng 11 mới ngã ngũ

Ngay cả các chuyên gia tâm lý được giao nhiệm vụ xem xét tinh thần của Breivik cũng không tin y là kẻ loạn trí. Tiến sĩ Tarjei Rygnestad, người lãnh đạo Ủy ban Pháp y Na Uy nói rằng một người tâm thần chỉ có thể thực hiện các hoạt động đơn giản. Ngay cả việc lái xe từ trung tâm Oslo tới hòn đảo Utoya cũng được xem là điều quá sức với các bệnh nhân tâm thần.

"Người bị tâm thần sẽ thường nghe thấy những tiếng nói trong đầu, yêu cầu họ phải làm điều này điều nọ. Tiếng nói ấy sẽ gây ảnh hưởng tới mọi hoạt động của anh ta và việc lái xe thì rất phức tạp. Ngoài ra cách thức anh ta chuẩn bị cho cuộc tắm máu, việc rèn luyện các kỹ năng cần thiết để giết người và thu thập vũ khí, chất nổ trong khi tìm cách che giấu hoạt động của mình, cũng là điểm cho thấy anh ta không bị điên" - Rygnestad nói.

Hiện việc giám định tâm thần của Breivik vẫn tiếp tục được diễn ra và kết quả chính thức sẽ công bố vào ngày 1/11 tới.

Nếu được xác định là có đủ năng lực hành vi, y sẽ phải ra tòa và đối diện với khả năng bóc lịch suốt đời trong tù. Nhưng nếu việc bào chữa theo hướng điên loạn thành công, Breivik sẽ chỉ phải đi điều trị ở một bệnh viện tâm thần và không phải chịu bất kỳ hình phạt nào khác cho những tội lỗi đã gây ra.

Tường Linh