Giấc mơ trứng cá tầm Việt Nam lên báo nước ngoài

(Thethaovanhoa.vn) - Tại một nông trại nuôi cá tầm, nằm trên một cái hồ cổ xưa ở Đà Lạt, một người công nhân từ từ nhấc một con cá lớn, trắng toát, lên khỏi mặt nước. "Đây là một con cá bạch tạng" - "vua cá tầm" Lê Anh Đức cho biết và nói thêm - "Toàn trứng vàng đấy".

Anh Đức hiện có 40 con cá tầm bạch tạng và chúng thực sự rất đáng tiền.

Những con cá đẻ trứng vàng

Trứng cá tầm bạch tạng có thể đạt mức giá tới 100.000 USD mỗi kg, so với cá tầm đen Beluga, với mỗi kg trứng có giá chỉ từ 5.000 - 10.000 USD.

Anh Đức, một doanh nhân 36 tuổi ưa mạo hiểm từng học ở Nga, đang ấp ủ một mục tiêu lớn trong đầu: đưa trứng cá tầm sản xuất tại Việt Nam lên các bàn ăn nằm trên khắp thế giới, với mức giá vừa phải. Anh đã bắt đầu với một quốc gia nổi tiếng mê món trứng cá muối.

"Nếu chúng tôi có thể bán trứng cá tới Nga, nơi họ thực sự biết rõ về trứng cá, người ta sẽ hiểu rằng đây là một sản phẩm có chất lượng hàng đầu" - anh Đức nói, đồng thời cho biết ngoài cá tầm, anh đã có nhiều kế hoạch kinh doanh khác trong đầu, từ bất động sản tới thủy phi cơ.

Chuẩn bị lấy trứng cá tại nông trại cá tầm của anh Đức ở Đà Lạt

Công ty của anh, Caviar de Duc, đã ký một thỏa thuận với một công ty nhập khẩu của Nga để bán từ 2 tới 4 tấn trứng cá tới Nga trong năm 2015. Việc này diễn ra dù một số công ty sản xuất thủy sản Việt Nam đã cảnh báo nguy cơ sụp đổ của đồng ruble có thể gây ảnh hưởng tới hoạt động kinh doanh.

Từ lâu đã là món ăn khoái khẩu của những người giàu có và nổi tiếng, trứng cá là món ăn đắt đỏ, một dạng đặc sản cao cấp. Tuy nhiên trứng cá hiện đang bị khủng hoảng, với hoạt động sản xuất tụt giảm từ mức 3.000 tấn mỗi năm trong giai đoạn những năm 1970 xuống gần con số không như hiện nay.

Hoạt động đánh bắt quá mức và ô nhiễm nặng tại nơi sinh ra cá tầm là biển Caspian đã khiến loài cá tầm beluga hoang dã rơi vào tình trạng bị đe dọa. Năm 1998, hoạt động sản xuất trứng cá truyền thống, dựa trên nguồn cá tự nhiên, đã bị hạn chế mạnh theo Công ước bảo vệ các loài động vật đang bị đe dọa của Liên hợp quốc (CITES). Việc này khiến nhiều nơi quan tâm tới hoạt động đầu tư nuôi cá tầm.

Italy, nước đã nuôi cá tầm trong nhiều thập kỷ, hiện cũng là nhà sản xuất cá tầm hàng đầu thế giới. Một thế hệ những nhà nuôi cá tầm mới, như anh Đức ở Việt Nam, cũng đang muốn có phần trong thị trường.

Anh Đức hiện đang nuôi khoảng 500.000 con cá tầm tại 6 nông trại ở Việt Nam. Tất cả số cá này đều nằm ở bể chứa của các đập thủy điện mà anh thuê lại từ chính quyền. Năm nay anh sản xuất được 5 tấn trứng cá. Anh muốn tăng gấp 3 sản lượng trong năm 2017 và đã mơ tới việc sản xuất 100 tấn trứng cá chất lượng cao mỗi năm.

"Hiện nay trứng cá giống như một mặt hàng siêu cao cấp... Nhưng nó cũng là món ăn ngon và bổ dưỡng. Nên có nhiều người ăn trứng cá hơn nữa" - anh nói với AFP.

Nuôi cá tầm tại hồ chứa thủy điện Đa Mi

Lợi thế tự nhiên của Việt Nam

Phần lớn trong số 250 - 400 tấn trứng cá tung ra thị trường toàn cầu mỗi năm đều tới từ những con cá tầm nuôi trong nông trại, theo ước tính của Hiệp hội bảo tồn cá tầm thế giới (WSCS).

Theo Phó chủ tịch WSCS, ông Paolo Bronzi, tại Nga, nước từng là một trong những nơi cung cấp trứng cá tầm lớn nhất, lượng cá tầm sống trong tự nhiên gần như đã biến mất.

Bất chấp việc nguồn cung tự nhiên đang cạn kiệt, nhu cầu sử dụng trứng cá lại tăng lên, do sự xuất hiện của những người tiêu dùng mới phất ở châu Á và Trung Đông. Sức ép đã tăng lên xung quanh việc phải tìm ra cách thức bền vững nhằm cung cấp hàng một cách ổn định cho thị trường.

Cá tầm, giống cá hồi, khá dễ nuôi. WSCS ước tính nguồn cung trứng cá tầm sẽ tăng lên từ 500 tới 700 tấn mỗi năm trong vòng vài năm tới. Trong bối cảnh đó, Việt Nam là nơi phù hợp để đáp ứng nhu cầu. Đất nước này có hoạt động nuôi trồng thủy sản lớn, như hoạt động nuôi tôm và cá da trơn.

Đức là người rất kỹ tính về chất lượng. Anh không dùng hormone tăng trưởng hay kháng sinh cho những con cá tầm đang nuôi. Anh cũng để chúng trong những cái lồng lớn, với số lượng nhỏ để chúng không bị căng thẳng. Anh còn phản đối việc dùng borex, một chất bảo quản tiêu chuẩn nhưng độc hại, thường xuất hiện nhiều trong các sản phẩm trứng cá. Đức chỉ dùng muối. Mỗi hộp trứng cá của Anh chỉ bảo quản được 2 tháng, nhưng hiện anh đang xem xét kỹ thuật đông lạnh công nghệ cao của Nhật Bản.

Anh cho AFP biết rằng đã từ chối nhiều đề nghị cung cấp trứng cá cho các thương hiệu lớn đang thống trị ngành công nghiệp. Anh muốn xây dựng danh tiếng cho trứng cá Việt Nam. Theo ông Bronzi, một số nhà sản xuất trứng cá mới xuất hiện, nhất là từ Trung Quốc, gặp vấn đề liên quan về an toàn thực phẩm. Tuy nhiên không có lý do gì để trứng cá Việt Nam không đặt chân được vào thị trường.

"Họ từng bảo tôi điên"

Trải nghiệm nuôi cá tầm của Đức bắt đầu từ năm 2007 khi anh nuôi thử 50.000 con non. Anh đã quyết nuôi chúng, bất chấp việc các chuyên gia khuyến cáo rằng cá tầm không thể sống trong môi trường nước ấm hơn ở Việt Nam.

"Các nhà khoa học nói rằng tôi bị điên" - anh kể. Đức cho biết các chuyên gia Nga được anh thuê đã về nhà hết vì bực tức, sau khi anh khẳng định giống cá này sống được trong các hồ chứa ở Việt Nam, với nhiệt độ cao hơn tới 10 độ C so với môi trường truyền thống của cá tầm.

Giờ anh đang có nhiều khách hàng hơn khả năng đáp ứng. Ở Việt Nam, Đức đã chuyển hàng tới nhiều khách sạn 5 sao và các bữa tiệc cao cấp, gồm cả tiệc do ngài Đại sứ Pháp ở Việt Nam tổ chức.

"Chất lượng trứng cá rất tốt" - Sakal Phoeung, đầu bếp của khách sạn Sofitel Saigon Plaza, nơi sử dụng sản phẩm Caviar de Duc, cho biết - "Dĩ nhiên những quả trứng này nhỏ hơn loại trứng chúng tôi có thể tìm thấy ở Nga hoặc Iran. Nhưng về chất lượng và hương vị thì rất giống nhau".

Tường Linh (Theo AFP)
Thể thao & Văn hóa