Chào tuần mới: Một Hồ Gươm rất khác

17/03/2025 06:35 GMT+7 | Văn hoá

Trong dòng thời sự chủ lưu tuần qua, những thông tin liên quan tới quy hoạch không gian quanh Hồ Gươm của Hà Nội vẫn đang tiếp tục thu hút sự quan tâm sâu rộng của cộng đồng.

Cụ thể, cùng với quyết định phá dỡ tòa nhà "Hàm cá mập", lãnh đạo thành phố cũng đã ấn định mốc thời gian trước ngày 30/4 cho công việc này. Kèm với đó, một số công sở và nhà dân tại khu vực phía Đông Hồ Gươm cũng được lên kế hoạch di dời trước ngày 2/9, để mở ra những không gian mới.

Nhìn lại, cả 2 khu vực dự kiến được giải tỏa và mở rộng đều là những điểm nhấn quan trọng quần thể không gian quanh Hồ Gươm, đồng thời cũng là tâm điểm của nhiều cuộc thi kiến trúc những năm qua.

Cụ thể, tòa nhà "Hàm cá mập" gắn với quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục - một không gian vừa có cái tên mang đậm tính lịch sử, vừa là "mặt tiền" của nơi chuyển tiếp giữa Hồ Gươm và khu vực phố cổ liền kề.

Chào tuần mới: Một Hồ Gươm rất khác - Ảnh 1.

Tòa nhà "Hàm cá mập" nhìn ra quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục. Ảnh: Giang Huy/vnexpress.net

Thực tế, năm 2013, một cuộc thi ý tưởng thiết kế để quy hoạch lại không gian này đã được Đại sứ quán Italy và Hội Kiến trúc sư Việt Nam tổ chức, trong đó nhiều giải pháp được đưa ra như lát đá quảng trường, phủ xanh và thiết lập hệ thống đài phun nước mới, đặt tượng danh nhân Lương Văn Can (người khởi xướng phong trào Đông Kinh Nghĩa Thục)…

Còn khu vực nằm liền kề phố Trần Nguyên Hãn với nhiều cơ quan của ngành điện lực - nơi đang được lên kế hoạch di dời - cũng chính là điểm nhấn trong đồ án của KTS Hoàng Thúc Hào, giành giải cao nhất trong Cuộc thi thiết kế không gian Hồ Gươm và vùng phụ cận (do TP Hà Nội và Hội Kiến trúc sư Việt Nam tổ chức năm 2008).

Trong đồ án của anh, sau khi di dời các công trình, một không gian ngoài trời sẽ xuất hiện với kiến trúc khiêm tốn giản dị, có các bậc ghế ngồi và hệ thống dây leo phủ xanh để dùng làm nơi biểu diễn nghệ thuật và sinh hoạt cộng đồng…

Như lời KTS Hoàng Thúc Hào từng chia sẻ với người viết, không gian của Hồ Gươm không thể là không gian của thương mại hoặc các trụ sở hành chính, mà luôn phải là không gian của lịch sử - ký ức. Và, thay vì chạy theo sự hoành tráng, các công trình, cũng như không gian phụ, nếu được bổ sung phải dựa trên nguyên tắc tôn trọng sự hài hòa, thân thiện sẵn có nơi đây.

Với điều kiện bây giờ thì việc quy hoạch Hồ Gươm có thể đi xa hơn trước, vẫn đảm bảo những nguyên tắc cũ mà có thể sáng tạo hơn. Không chỉ mở rộng 2 không gian hiện tại mà theo thời gian việc tôn tạo Hồ Gươm vẫn có thể sẽ tiếp tục với nhiều hướng khác, khi đó là khu vực bộ mặt Thủ đô và khơi gợi sự sáng tạo.

Đơn cử, với tuyến metro được quy hoạch và ga metro C9 được đặt ở đúng vị trí dự kiến giải tỏa trên phố Trần Nguyên Hãn, Hà Nội không chỉ có cơ hội tạo dựng một không gian công cộng lớn mà còn có thể xây dựng cả một hệ thống dịch vụ, công trình ngầm,"ẩn" dưới nó theo chiều sâu.

Dù sao, hãy cứ tin rằng những sáng tạo - và nỗ lực - gắn với không gian Hồ Gươm sẽ còn kéo dài trong tương lai chứ không dừng lại, để chúng ta có một quần thể Hồ Gươm giá trị hơn so với hiện giờ.

Chào tuần mới: Giã từ "Hàm cá mập"

Trí Uẩn

Tags:
Cùng chuyên mục
Xem theo ngày
Đọc thêm